Biskup rzymski jest pierwszym i najwyższym wśród wszystkich biskupów

Podobnie do tych, którzy przeczą pochodzeniu Ducha Świętego od Syna, błądzą tacy, którzy twierdzą, że zastępca Chrystusa, biskup Kościoła rzymskiego nie ma pierwszeństwa w Kościele powszechnym. Sam bowiem Chrystus, Syn Boży uświęca swój Kościół i pieczętuje go Duchem Świętym jako swoim znamieniem i pieczęcią, o czym mówiliśmy wyżej. Podobnie zastępca Chrystusa, przez swoje pierwszeństwo i zapobiegliwość, jako wierny sługa zachowuje w poddaniu Chrystusowi Kościół powszechny. Trzeba więc wykazać, opierając się na powadze nauczycieli greckich, że ten zastępca Chrystusa otrzymał pełnię władzy nad całym Kościołem Chrystusowym.

Otóż o tym, że biskup rzymski, następca Piotra i namiestnik Chrystusa, jest pierwszym i najwyższym wśród wszystkich biskupów, wyraźnie mówi kanon soborowy: „Czcimy, zgodnie z Pismem i określeniem kanonów, Jego Świątobliwość biskupa starego Rzymu, który jest pierwszym i najwyższym ze wszystkich biskupów”.

Odpowiada zaś to powadze Pisma Świętego, które zarówno w Ewangeliach jak w Dziejach Apostolskich przyznaje Piotrowi pierwsze miejsce wśród apostołów. Toteż Złotousty,komentując słowa „Przystąpili uczniowie Jezusa z zapytaniem: Kto jest większy w Królestwie niebieskim?” powiada: „Poczęło się w nich ludzkie zgorszenie, którego nie potrafili już w sobie ukryć, a pycha serca nie pozwalała im znieść tego, że Piotr został postawiony i uczczony przed nimi”.

Biskup ten jest przełożonym wobec całego Kościoła Chrystusowego

Wykażemy ponadto, że wspomniany namiestnik Chrystusa otrzymał powszechne przełożeństwo nad całym Kościołem Chrystusa. Otóż czytamy w aktach Soboru Chalcedońskiego, że całe zgromadzenie zawołało papieżowi Leonowi: Jego Świątobliwość Leon, apostolski i ekumeniczny czyli powszechny patriarcha niech żyje przez długie lata”.

Zaś Złotousty w Wykładzie Ewangelii Mateusza: „Syn dał Piotrowi władzę nad całą ziemią w sprawach należących do Ojca i do samego Syna, i człowiekowi śmiertelnemu udzielił powagi we wszystkich sprawach niebieskich, dając mu klucze w tym celu, aby wszędzie na ziemi powiększał Kościół”. Oraz w Wykładzie Ewangelii Jana: „Jakuba kieruje w określone miejsce, Piotra natomiast wyznacza na mistrza i nauczyciela całego świata”. To samo w Wykładzie Dziejów Apostolskich: „Piotr otrzymał od Syna władzę nad wszystkimi w sprawach do Syna należących, nie jak Mojżesz nad jednym narodem, ale nad całym światem”.

Również z powagi Pisma Świętego można to wywieść. Albowiem Chrystus bez zróżnicowania powierzył Piotrowi swoje owce: „Paś owce moje”; oraz: „Aby była jedna owczarnia i jeden pasterz”.

Ma on w Kościele pełnię władzy

Z powagi wspomnianych nauczycieli wynika również, że biskup rzymski ma w Kościele pełnię władzy. Otóż Cyryl, patriarcha Aleksandrii, powiada w Księdze skarbów: Jak Chrystus wódz otrzymał od Ojca berło Kościoła narodów, który wyrósł z Izraela, oraz najpełniejszą władzę ponad wszelką zwierzchnością i władzą i ponad wszystkim cokolwiek istnieje, aby wszystko przed Nim zginało kolana, tak też w całej pełni powierzył [władzę] Piotrowi i jego następcom”. Oraz niżej: „Samemu tylko Piotrowi, i nikomu innemu, Chrystus powierzył w pełni to, co do Niego należy”. I dalej: „Nogami Chrystusa jest ludzkość; ten Człowiek, któremu cała Trójca dała całą pełnię władzy, którego Jeden z trzech przyjął i w jedności Osoby przeniósł do Ojca ponad wszelką zwierzchność i władzę, aby uwielbiali Go wszyscy aniołowie Boży. Jego całego zostawił [Bóg] Piotrowi i jego Kościołowi przez sakrament i władzę”.

Złotousty zaś, w odpowiedzi Bułgarom, takie słowa wkłada w usta Chrystusa: „Trzy razy cię pytam, czy mnie miłujesz, ponieważ trzy razy zaparłeś się mnie z braku miłości i ze strachu. Teraz zaś, kiedy powróciłeś – aby bracia nie sądzili, że utraciłeś łaskę i władzę kluczy – potwierdzam ci już w pełni to, co do mnie należy, ponieważ kochasz mnie wobec nich”.

Takie ujęcie jest potwierdzone powagą Pisma, albowiem Pan w wymiarze powszechnym powiedział Piotrowi: „Cokolwiek rozwiążesz na ziemi, będzie rozwiązane w niebie”.

Biskup rzymski ma tę samą władzę, której udzielił Chrystus Piotrowi

Teksty Greków świadczą również o tym, że Piotr jest zastępcą Chrystusa, zaś biskup rzymski, następca Piotra, ma tę samą władzę, której Piotrowi udzielił Chrystus. Otóż kanon Soboru Chalcedońskiego powiada: Jeżeli jakiś biskup zostanie ogłoszony za człowieka bez czci, niech ma on swobodną możliwość apelowania do Jego Świątobliwości biskupa starego Rzymu, którego jako Piotra mamy za skałę ucieczki, i tylko on ma swobodną władzę rozpatrzeć w imieniu Boga wyrok niesławy wydany na biskupa, a to mocą kluczy danych mu przez Pana”. Oraz niżej: „I wszystko co on zarządzi, niech będzie wypełniane jako słowo pochodzące od namiestnika tronu apostolskiego”.

Podobnie uczy Cyryl, patriarcha Jerozolimy, wkładając w usta Chrystusa takie słowa: „Ty jesteś skończony, Ja zaś – nieskończony. Ze wszystkimi, których dam na twoje miejsce, będę w pełni i doskonale, w ich władzy kapłańskiej i prawodawczej, tak jak jestem z tobą”. Zaś Cyryl z Aleksandrii powiada w Księdze skarbów, że apostołowie „na wszelki sposób nauczali w ewangeliach i listach, że Piotr oraz jego Kościół zastępuje Pana; przyznają mu miejsce w każdym zgromadzeniu pasterzy i wiernych, w każdych wyborach oraz ich potwierdzaniu”. Oraz niżej: „Przed nim, przed Piotrem mianowicie, z prawa Bożego wszyscy pochylają głowę, zaś przywódcy świata są mu posłuszni jakby samemu Panu Jezusowi”. I Złotousty takie słowa wkłada w usta Syna: „Paś owce moje, to znaczy bądź w moje miejsce przełożonym braci”.

Do niego należy określanie, co jest przedmiotem wiary

Z tekstów tych wynika ponadto, że do wspomnianego biskupa należy określanie, co jest przedmiotem wiary. Powiada bowiem Cyryl z Aleksandrii w Księdze skarbów. „Obyśmy pozostali członkami w głowie naszej na apostolskim tronie biskupów rzymskich; od niego mamy dowiadywać się, w co wierzyć i przy czym trwać należy”. Zaś Maksym w Liście na Wschód powiada: „Wszystkie krańce świata, które szczerze przyjęły Pana, oraz katolicy wszystkich ziem wyznający prawdziwą wiarę, niech wpatrują się w Kościół Rzymian jak w słońce i niech przyjmują stamtąd światło apostolskiej i katolickiej wiary”. I słusznie, albowiem o Piotrze czytamy, że jako pierwszy – z objawienia Pana – wyznał doskonałą wiarę: „Ty jesteś Chrystus, Syn Boga żywego”; toteż i Pan mu powiedział: „Prosiłem za tobą, Piotrze, aby nie ustała wiara twoja”.

Jest on przełożonym innych patriarchów

Że jest on przełożonym innych patriarchów, wynika to jasno ze słów Cyryla: „Tylko do niego”, to znaczy do apostolskiego tronu biskupów rzymskich, należy karcić, poprawiać, ustanawiać, zarządzać, rozwiązywać i związywać w imieniu Tego, który ten tron zbudował”. Zaś Złotousty w Wykładzie Dziejów Apostolskich powiada: „Piotr jest najświętszym szczytem błogosławionego chóru apostołów, dobrym pasterzem”.

Wynika to również jasno z powagi Pana, który powiedział: „Ty, kiedy się nawrócisz, utwierdzaj braci twoich”.

Posłuszeństwo biskupowi rzymskiemu jest czymś koniecznym do zbawienia

Dotyczy to również nauki, że posłuszeństwo biskupowi rzymskiemu jest czymś koniecznym do zbawienia. Powiada bowiem Cyryl w Księdze skarbów. „Tak więc, bracia moi, jeśli naśladować będziemy Chrystusa, wówczas jako Jego owce słuchać będziemy Jego głosu, trwając w Kościele Piotra, i nie nadmierny się wiatrem pychy, aby przypadkiem chytry wąż nie wyrzucił nas, jak niegdyś Ewę, z raju, z powodu naszej niezgody”. Zaś Maksym w Liście na Wschód powiada: „Z woli Zbawiciela Kościół powszechny został zjednoczony i zbudowany na skale wyznania Piotra. Jest rzeczą konieczną do zbawienia dusz naszych, aby trwać w nim i okazywać mu posłuszeństwo, zachowując jego wiarę i wyznanie”.

– św. Tomasz z Akwinu, „Sprostowanie błędów greckich”, rozdz. 32-38.

(opublikowano:20 czerwca 2016 r.)